Chełmoniewo, dawniej znane jako Gollendorf przed rokiem 1945, to malownicze osiedle znajdujące się na wschodnim krańcu Koszalina, które obecnie podlega administracyjnie jednostce samorządowej z siedzibą w Rokosowie. Położenie Chełmoniewa u stóp Góry Chełmskiej sprawia, że jest to obszar wyjątkowy pod względem naturalnym i historycznym.
Warto zauważyć, że tereny te od końca XIII wieku aż do czasów reformacji były własnością koszalińskiego klasztoru cystersek. Mikroklimat tej okolicy sprawił, że w połowie XIX wieku Chełmoniewo stało się popularną wsią letniskową, cieszącą się zainteresowaniem osób cierpiących na schorzenia płuc. W 1928 roku w północnej części miejscowości powstało sanatorium przeciwgruźlicze, które dysponowało sześćdziesięcioma łóżkami, co świadczy o rosnącej roli zdrowotnej tego regionu.
W 1934 roku nastąpiło połączenie Gollendorf z Rokosowem w jedno sołectwo, jednak nie wpłynęło to na odrębność tych dwu osad ani na prawa własności gruntów. Po wojnie, w 1945 roku, polska administracja osiedliła tutaj pierwsze rodziny z różnych zakątków Polski, w tym z Lubelszczyzny, Poznańskiego, Kieleckiego, Rzeszowszczyzny, Mazowsza, Białostoczczyzny oraz Wileńszczyzny. W tym okresie, region przeszedł wiele zmian, w tym zmianę nazwy na Galiny, która ostatecznie w 1947 roku została zamieniona na Chełmoniewo.
Do Chełmoniewa dotarła linia autobusowa nr. 2 i wybrane kursy linii 12, co znacznie ułatwia komunikację z innymi częściami Koszalina. Ulice osiedla w przeważającej mierze noszą nazwy związane z gatunkami drzew, co nadaje mu unikalny charakter. W 1978 roku rozpoczęto budowę szpitala wojewódzkiego w północnej części osiedla, jednak projekt ten nigdy nie został zrealizowany.
W 1990 roku południowa część Chełmoniewa została przyłączona do Rokosowa, a pięć lat później została wydzielona i przyłączona do nowo powstałej jednostki samorządowej Lubiatowo. W latach 1954-1972 Chełmoniewo pełniło funkcję siedziby gromady, a istotne zmiany administracyjne miały miejsce w latach 1959 oraz 1973, gdy kolejno włączona została część wsi do Koszalina.
Przypisy
- Rafał wolny "Szpital nie powstał. Odzyskają ziemię, ale wraz z ruiną" Głos Koszaliński, 18.01.2013 r.
- Historia osiedla, Rada Osiedla Rokosowo w Koszalinie. rokosowo.koszalin.pl. [dostęp 09.04.2016 r.] [zarchiwizowane z tego adresu 25.04.2016 r.]
- Plan miasta Koszalina Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera Warszawa, 2007, ISBN 978-83-7539-046-9.
- Wacław W. Nowicki, Koszalin i okolice, Gdynia: Wydawnictwo Region, 2006, s. 140, ISBN 83-60437-06-8.
- Ewa E. Rzetelska-Feleszko, Pomorze Zachodnie. Nasz język dawniej i dziś, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 147, ISBN 83-01-06462-5.
- Józef Maciej Sprutta "Koszalińskie wody - wczoraj i dziś !!!" Stowarzyszenie Przyjaciół Koszalina. stara.przyjaciele.koszalin.pl. [dostęp 08.04.2016 r.]
- Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325.
- Dz.U. z 1959 r. nr 64, poz. 383.
- Uchwała nr 43/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 05.10.1954 r.
- a b M.P. z 1988 r. nr 36, poz. 337.
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Jamno (Koszalin) | Lubiatowo (Koszalin) | Osiedle Tysiąclecia (Koszalin) | Osiedle Unii Europejskiej (Koszalin) | Osiedle Wspólny Dom (Koszalin) | Osiedle Morskie (Koszalin) | Osiedle Na Skarpie (Koszalin) | Osiedle Bukowe (Koszalin) | Łabusz | Osiedle Śniadeckich (Koszalin) | Osiedle Nowobramskie (Koszalin) | Osiedle Lechitów | Rokosowo (Koszalin) | Raduszka (Koszalin) | Jedliny (Koszalin) | Wilkowo (Koszalin) | Osiedle Tadeusza Kotarbińskiego (Koszalin) | Osiedle Melchiora Wańkowicza (Koszalin) | SarzynoOceń: Chełmoniewo