Ewa Maria Guderian-Czaplińska, urodzona 25 kwietnia 1962 roku w Koszalinie, zmarła 2 stycznia 2020 roku w Poznaniu. Była uznaną postacią w dziedzinie nauk humanistycznych, posiadającą tytuł doktora habilitowanego oraz status profesora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Jej prace koncentrowały się na badaniach teatru oraz dramatu zarówno antycznego, jak i współczesnego. Oprócz działalności badawczej, pełniła rolę krytyczki teatralnej oraz wykładowczyni uniwersyteckiej, co podkreśla jej znaczenie w środowisku akademickim.
W latach 2017-2019 Ewa Guderian-Czaplińska pełniła funkcję dyrektorki Instytutu Teatru i Sztuki Mediów Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM, gdzie kierowała innowacyjnymi projektami badawczymi oraz kształceniem nowych pokoleń artystów i teoretyków teatru.
Życiorys
W 1986 roku Guderian-Czaplińska zakończyła swoją edukację filologiczną na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie obroniła pracę magisterską poświęconą współczesnej komedii polskiej.
Na tej samej uczelni, w roku 1996, zdobyła stopień doktora, broniąc rozprawy zatytułowanej „Między tradycją a awangardą. O dramatach Awangardzistów krakowskich”. W 2004 roku uzyskała habilitację na podstawie pracy naukowej „Teatralna Arkadia. Poznańskie teatry dramatyczne 1918–1939”. Jej działalność badawcza oraz dydaktyczna koncentrowała się na historii teatru oraz dramatu, zarówno antycznego, jak i współczesnego. Szczególnie interesowały ją współczesne przejawy tych dziedzin, a także teatrem okresu dwudziestolecia międzywojennego oraz krytyka teatralna w jej różnych formach.
Angażowała się w życie teatralne, współpracując m.in. z „Didaskaliami. Gazetą teatralną” oraz miesięcznikiem „Dialog”. Była związana z Instytutem Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie, w którym działała jako członkini Komisji Artystycznej trzech edycji ogólnopolskiego konkursu na Inscenizację Dzieł Literatury Dawnej „Klasyka Żywa”. Poza tym, uczestniczyła również w pracach kapituły Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej. W przeszłości była członkinią Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych oraz Komitetu Nauk o Sztuce Polskiej Akademii Nauk.
Od 1986 roku Guderian-Czaplińska była związana z Instytutem Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, przekształconym w 1996 roku w Zakład Dramatu i Teatru, który znajdował się pod kierownictwem profesor Dobrochny Ratajczakowej. Zakład uzyskał status Katedry Dramatu, Teatru i Widowisk w 2006 roku. W 2017 roku, na mocy decyzji Rektora, została przekształcona w Instytut Teatru i Sztuki Mediów, którego Guderian-Czaplińska objęła stanowisko dyrektora. W 2019 roku, w wyniku reformy szkolnictwa wyższego oraz reorganizacji wydziałów, Instytut Teatru i Sztuki Mediów został włączony do Wydziału Antropologii i Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Pośmiertnie uhonorowano ją Nagrodą im. Konstantego Puzyny, przyznawaną za umiejętność łączenia działalności twórczej z aktywnym uczestnictwem w życiu społecznym.
Życie prywatne
Ewa Guderian-Czaplińska była córką prawników, Marii i Zenona Guderianów. W 1984 roku wyszła za mąż za profesora Przemysława Czaplińskiego, znanego krytyka literackiego. Razem doczekali się dwojga dzieci: Jana, który urodził się w 1987 roku, oraz Zuzanny, urodzonej w 1991 roku.
Prywatnie była również aktywną uczestniczką biegów maratońskich w Poznaniu. Jej debiut biegowy miał miejsce w 2008 roku, a ostatni maraton ukończyła w 2017 roku.
Niestety, w styczniu 2020 roku zmarła na raka piersi. W obliczu choroby stworzyła swoją ostatnią książkę zatytułowaną Trojanki. Dziesięć prywatnych rad dla początkujących w chemioterapii potrójnie ujemnego raka piersi. To wartościowy poradnik, który pomaga pacjentkom onkologicznym, zawierający jednocześnie osobisty dziennik jej zmagań z chorobą.
Publikacje
Książki autorskie:
- Szara strefa awangardy. O dramatach Awangardzistów Krakowskich. Seria „Dramat w teatrze, teatr w dramacie”, Wrocław 1998,
- Album teatralne. Artyści poznańskich scen 1918-1939. Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2003,
- Teatralna Arkadia. Poznańskie teatry dramatyczne 1918-1939. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2004,
- Anna Świrszczyńska, Orfeusz. Wybór dramatów (przedmowa do nowej edycji dramatów i wybór tekstów), Warszawa 2013.
Książki zredagowane:
- Peter Brook, Ruchomy punkt. Czterdzieści lat poszukiwań teatralnych. Poznań 2004 (tłumaczenie z języka angielskiego i redakcja wspólnie z Grzegorzem Ziółkowskim),
- Mei Lanfang. Mistrz opery pekińskiej, Wrocław 2005 (tłumaczenie z języka angielskiego i redakcja wspólnie z Grzegorzem Ziółkowskim),
- Jadwiga M. Rodowicz, Boski dwumian, Wrocław 2009 (redakcja książki),
- Ko-mediana. Prace ofiarowane Profesor Dobrochnie Ratajczakowej. Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2013 (redakcja wspólnie z Krzysztofem Kurkiem),
- Teatralne przyjemności. Prace ofiarowane prof. Elżbiecie Kalembie-Kasprzak. Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2017 (redakcja wspólnie z Krzysztofem Kurkiem),
- Awangarda teatralna w Europie środkowo-wschodniej. Wybór tekstów źródłowych, Wydawca: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Warszawa 2017 (redakcja wspólnie z Małgorzatą Leyko).
Przypisy
- EwaE. Guderian-Czaplińska, Trojanki. Dziesięć prywatnych rad dla początkujących w chemioterapii potrójnie ujemnego raka piersi, Wydawnictwo Media Rodzina, 2020 r.
- „Kamyk Puzyny” dla prof. Ewy Guderian-Czaplińskiej [online], Życie Uniwersyteckie, [dostęp 11.05.2020 r.]
- Wyborcza.pl [online], poznan.wyborcza.pl, [dostęp 08.01.2020 r.]
- a b Ewa Guderian-Czaplińska [online], ITiSM, [dostęp 08.01.2020 r.]
- Poznań Maraton [online], marathon.poznan.pl, [dostęp 08.01.2020 r.]
- a b c d e Dr hab. Ewa Maria Guderian-Czaplińska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB), [dostęp 20.11.2019 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Mariusz Wołos | Grzegorz Śliżewski | Wojciech Wawrzyński | Adam Choiński | Lech Stempniewicz | Rudolf Clausius | Johannes Micraelius | Paweł Moskalik | Petrus Artopoeus | Wojciech Skóra | Zdzisław Dzedzej | Romuald Michał Piekarski | Joanna Soszyńska-Budny | Aga Zano | Anna Skrzek | Lech Kowalski (historyk) | Marzena Kordela | Radosław Wilkiewicz | Monika Stanny | Jacek KatzerOceń: Ewa Guderian-Czaplińska