Ulica Zwycięstwa w Koszalinie

---

Historia

Historia ulicy Zwycięstwa w Koszalinie sięga czasów przedlokacyjnych, co oznacza, że ścieżka w tym miejscu istniała jeszcze przed formalną lokalizacją miasta. W wyniku tego procesu nabrała ona swojego obecnego kształtu. Zachodni fragment ulicy, prowadzący od rynku miejskiego do Bramy Nowej, pierwotnie funkcjonował pod nazwą Neutorstrasse, co w języku polskim można przetłumaczyć jako Nowobramna, natomiast wschodni odcinek, ciągnący się od rynku aż do Bramy Górnej, był znany jako Bergstrasse, czyli Górska.

Od połowy XIX wieku, uległy zmianie i stopniowo wydłużano je w kierunku zachodnim i wschodnim. Na początku lat 30. XX wieku, Nowobramna dochodziła do przejazdu kolejowo-drogowego w kierunku zachodnim, a Górska kończyła swój bieg na skrzyżowaniu z ówczesną ulicą Danziger Strasse, dzisiejszą ulicą Piłsudskiego, na wschodzie. Późniejszy odcinek tej drogi nosił nazwę Rogzower Allee i prowadził w kierunku granicy miasta. Dalej droga znana była jako Pollnower Chaussee. W roku 1939 odcinek ul. Górskiej, położony między Bramą Górną a ulicą Gdańską, otrzymał nazwę Adolf-Hitler-Strasse.

Po zakończeniu II wojny światowej i włączeniu miasta do Polski w 1945 roku, rozpoczęto proces polonizacji nazw ulic w Koszalinie. Przez pewien czas planowano nadanie dawnej Bergstrasse imienia marszałka Konstantego Rokossowskiego, o czym można przeczytać tutaj, ale ostatecznie zaakceptowano propozycję pierwszego starosty koszalińskiego, Edmunda Dobrzyckiego, który zaproponował znane dziś imię „Zwycięstwa”. W wyniku tej decyzji, połączono wcześniej oddzielne ulice, Nowobramną i Górską, pod jednym mianem.

Kolejnym istotnym momentem w historii ulicy miało miejsce 4 lutego 1954 r., gdy do Koszalina włączono Rokosowo. Wówczas to do ulicy Zwycięstwa przyłączono istniejącą wówczas główną ulicę Rokosowa, która stała się bezpośrednim przedłużeniem Zwycięstwa. Ostatnie przedłużenie miało miejsce 1 stycznia 1989 roku, kiedy do grona miasta przyłączono Lubiatów.

Zabudowa

Na ulicy Zwycięstwa możemy zaobserwować różnorodność zabudowy, co czyni ją wyjątkowym miejscem w Koszalinie. Odcinek od ulicy Krakusa i Wandy w kierunku wschodnim po parzystej stronie charakteryzuje się zabudową, która powstała na przełomie XIX wieku. Niestety, po stronie nieparzystej, obiekty te zostały rozebrane w latach 1973–1975, co było związane z przygotowaniami do ogólnokrajowych dożynek oraz przebudową samej ulicy.

W części staromiejskiej dominują budynki z lat 50. XX wieku, które zastąpiły zniszczone w czasie ofensywy radzieckiej w 1945 roku kamienice. Na wschód od Rynku Staromiejskiego, ulica staje się jednojezdniowa, przecinając Park Książąt Pomorskich, jak również dawne Przedmieście Fryderyka Wilhelma, które powstało w XIX wieku. Dalej, w kierunku Lubiatowa, zabudowa składa się głównie z bloków mieszkalnych, podczas gdy po skrzyżowaniu z ul. Zieloną zaczynają pojawiać się domy jednorodzinne. Ostatni odcinek ulicy pozostaje w większości niezabudowany.

Ważne budynki i obiekty

• ul. Zwycięstwa 1 – dworzec autobusowy,
• ul. Zwycięstwa 20 – hotel Arka (Ogólnokrajowa Spółdzielnia Turystyczna Gromada), powstały w 1960 roku jako Hotel „Jałta”,
• ul. Zwycięstwa 37 – w 2003 roku wybudowano zespół budynków, który zastąpił XIX wieczne kamienice, niegdyś siedzibę browaru Aschera; w 1922 roku budynek zajmował Bank Miejski (Stadtbank Köslin) oraz filia Banku Słupskiego; zachowano pięcioosiową elewację frontową z pilastrami międzyokiennymi, a okna trzeciej i czwartej kondygnacji umieszczono w ostrołukowych blendach,
• ul. Zwycięstwa 42 – służył niegdyś jako oddział Narodowego Banku Polskiego (1947–2003); powstał według projektu Gregora Rosenbauera w latach 1936–1938 i posiadał płaskorzeźby autorstwa Kurta Schwerdtfegera,
• ul. Zwycięstwa 44 – Dom Handlowy „Saturn”, zbudowany w latach 1961–1965, oddany do użytku 28 września 1965; wyróżnia się nietypową konstrukcją dachu podwieszonego na linach,
• ul. Zwycięstwa 105 – Centrum Kultury 105, służył jako kino „Kryterium” oraz jako biuro koncertowe Filharmonii Koszalińskiej; w 1976 roku został tam utworzony Miejski Ośrodek Kultury,
• ul. Zwycięstwa 113 – filia Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej, wcześniej mieściła Bałtycką Wyższą Szkołę Humanistyczną w Koszalinie (1994–2011),
• ul. Zwycięstwa 137-139 – biurowiec Union Tower, zbudowany w pierwszej połowie lat 70. XX wieku dla Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych (znany jako „Związkowiec”); był najwyższym budynkiem w Koszalinie w okresie jego powstania,
• ul. Zwycięstwa 202a – kościół parafii św. Marcina,
• ul. Zwycięstwa 204-206 – kompleks koszar rozformowanej 8 Dywizji Obrony Wybrzeża,
• ul. Zwycięstwa 248 – kościół parafii św. Wojciecha,
• ul. Zwycięstwa 278 – zespół budynków Wytwórni Aparatury Mleczarskiej.

---

Oceń: Ulica Zwycięstwa w Koszalinie

---